Marian Niesler
Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica
ROLA ZIARNISTOŚCI KOKSU W PROCESIE WIELKOPIECOWYM
Monografia nr 2, 2012
Przedmiotem pracy były badania wpływu stosowania drobnoziarnistych frakcji koksu, jako zamiennika części koksu wielkopiecowego, na pracę wielkiego pieca. Dla określenia wpływu stosowania drobnoziarnistych sortymentów koksu na parametry procesu wielkopiecowego przeprowadzono szczegółowe badania: wpływu uziarnienia koksu na stopień redukcji różnych tworzyw żelazonośnych w różnych systemach załadunku, reaktywności koksu, przewiewności wsadu wielkopiecowego, rozpadu spieku, właściwości termoplastycznych spieku oraz analizę fazową spieku. Opracowano również program BILANS do obliczania bilansu cieplno-materiałowego wielkiego pieca z uwzględnieniem stosowania w procesie drobnoziarnistych sortymentów koksu. Stwierdzono, że selektywny zasyp do wielkiego pieca zawężonych klas ziarnowych koksu (koks – orzech II, koks – groszek, koksik) może wpływać pozytywnie na przebieg redukcji wsadu wielkopiecowego. W przypadku stosowania dwóch sortymentów koksu (np. koks – orzech i koksik) lepszy stopnień redukcji tworzywa żelazonośnego uzyskuje się przy zastosowaniu mieszanego systemu załadunku, ale przy gorszej przewiewności wsadu. Aby temu zapobiegać należy zmniejszyć zakres ziarnistości koksiku np. poprzez odsianie podziarna. Z obniżeniem wielkości ziarna koksu użytego do redukcji wzrasta ilość tlenków żelaza na niższym stopniu utlenienia, co sugeruje lepsze wykorzystanie energii chemicznej zawartej w stosowanym koksie. Oznacza to, że im mniejsza wielkość ziarna koksu, tym lepszy kontakt koks – tworzywo żelazonośne, co zwiększa możliwość dyfuzji gazu redukcyjnego w głąb ziarna tworzywa i umożliwia lepsze warunki redukcji. Końcowym etapem pracy była weryfi kacja badań laboratoryjnych w warunkach przemysłowych ArcelorMittal Poland S.A., poprzez zastosowanie koksiku, jako zamiennika części stosowanych obecnie sortymentów koksu. Weryfikacja wyników wykazała, że można stosować koksik w ilości do ok. 15 kg/Mg surówki, bez pogorszenia warunków pracy wielkiego pieca. Wdrożona i stosowana na co dzień technologia pozwoliła na uzyskanie wysokiego efektu ekonomicznego, wynikającego z różnicy cen pomiędzy koksikiem a koksem wielkopiecowym oraz z korzystnego współczynnika zamiany tych paliw. Każdy kilogram koksiku zastępuje średnio 1,16 kg pozostałych sortymentów koksu.